چگونه به مشکلات ارتباطی پایان دهیم؟
چگونه به مشکلات ارتباطی پایان دهیم؟
در این مقاله سعی شده است رهایی از قربانی شدن در یک ارتباط معیوب را آموزش دهیم. در اتاق درمان بارها شاهد گریه و زاری فردی بوده ام که خود را قربانی یک ارتباط معیوب می داند و برای اتمام مشکلات ارتباطی که دیگر راهکارهای قبلی خودش در حل آن کارساز نیست به روانشناس مراجعه کرده است. وقتی مشکل درمانجو بررسی می شود معمولا به یک الگوی ارتباطی معیوب بر می خوریم که در آن شخص مراجعه کننده قربانی و از شرایط حاضر به تنگ آمده است.
در این الگو، قربانی کسی است که افسرده و درمانده می باشد و معمولا مورد آزار و اذیت طرف مقابل یا جلاد رابطه قرار می گیرد طوریکه مجبور است مطیع او باشد . شخص قربانی در یک رابطه خود را منفعل و بی تقصیر می داند و طرف مقابل را فردی بی عاطفه، عصبی یا زورگو می شمرد که حتی تصمیمات کوچک رابطه را نیز بعهده دارد و با زورگویی وی را خلع سلاح می کند .
فرد قربانی در اتاق درمان شرایط را طوری توضیح می دهد که هیچ تقصیری متوجه او نمی باشد در نگاه اول هم واقعا درست به نظر می رسد ولی در واقع قربانی به صورت ناخودآگاه، شروع کننده این رابطه معیوب می باشد. فردی که جلاد رابطه است معمولا به روانشناس مراجعه نمی کند چون مشکلات ارتباطی خاصی احساس نمی کند و خوشبختانه بیشتر قربانی رابطه بدنبال نجات از این رابطه معیوب می باشد.
برای مطالعه مقاله عزت نفس پایین و احساس بی ارزشی کلیک کنید
ممکن است از خود سوال کنید چرا خوشبختانه ؟ به این دلیل که فرد قربانی و منفعل با رفتارهایش موجب زورگویی بیشتر جلاد می شود و زمانیکه قربانی از این رابطه معیوب به تنگ می آید حاضر می شود خودش را جمع و جور کرده و از صندلی قربانی بلند شود .
در چنین رابطه ای اگر نفر سومی باشد معمولا ناجی می باشد چون زورگویی جلاد را نسبت به قربانی می بیند و تاب نمی آورد و نقش ناجی رابطه را می پذیرد . قابل تامل است که این رابطه مثلثی شکل که به مثلث کارپمن شهرت دارد در سه راس آن جلاد، قربانی و ناجی قرار دارد تنها با تغییر و تحول اساسی این سه نقش از هم پاشیده می شود .
ولی همانگونه که قبلا بیان شد معمولا جلاد احساس مشکل نمی کند و برای رهایی از مشکلات ارتباطی و اصلاح رابطه تلاشی نمی کند و این قربانی رابطه است که به تنگ آمده و برای بهبود اوضاع حاضر به تغییر می شود. حال این سوال پیش می آید که آیا با تغییر قربانی می توان به این رابطه معیوب خاتمه داد؟
خبر خوب اینکه جواب سوال بالا مثبت می باشد و با برخاستن قربانی از روی صندلی قربانی و نشستن روی صندلی عزت نفس این لوپ یا چرخه باطل اتمام می یابد. قربانی همانگونه که گفتیم فردی منفعل است در نتیجه حتی در موارد کوچک اختیار خود را به دست جلاد می دهد و نمی تواند تصمیم بگیرد و بر توانایی جلاد و ناتوانی خود می افزاید .
با افزایش عزت نفس، قربانی یاد می گیرد با قدرت بیشتری برای رفع مشکلات ارتباطی تلاش و رفتار کند و قدرت و اقتدار را جایگزین ترس درونی خود کند . از ایثارگری افراطی در رابطه دست بردارد. از اطاعت بیش از اندازه در رابطه دست بردارد . ساعاتی از روز را به ورزش، استراحت، مطالعه، آموزش و رشد و پیشرفت خود اختصاص دهد.
زمانی که قربانی با تقویت عزت نفس خود توانست بالغانه رفتار کند خواه ناخواه از قدرت جلاد در رابطه کاسته می شود و یاد می گیرد حد و مرز خود را بهتر بشناسد. نکته قابل توجه اینکه معمولا فرد قربانی در رابطه، غر غرو و شاکی می شود به این دلیل که تمام انرژی و وقت خود را به امور دیگران اختصاص می دهد و از رشد خود دور می شود همین باعث می شود از بقیه متوقع باشد.
و البته برعکس آن نیز اتفاق می افتد به این معنی که پس از مدتی کارهایی که وظیفه اش نیست در نظر دیگران به وظیفه برایش تبدیل می شود طوریکه اگر از انجام آنها کوتاهی کند مورد مواخذه بیشتر قرار می گیرد. در اینجا برای درک بیشتر رابطه معیوب مثلث کارپمن به بیان مثالی می پردازیم:
خانواده ای را در نظر بگیرد که در آن مادر، ایثارگری و اطاعت بیش از اندازه دارد و تمام وقت خود را صرف دیگر اعضای خانواده می کند همچنین در هنگام تصمیم گیری حتی در مسائل جزئی، نظرش را اعلان نمی کند و در اکثر موارد مانند رفتن به خرید به همراهی همسرش وابسته است .
در مقابل پدر خانواده فردی مستبد و زورگو می باشد که حرف، حرف خوش است و همیشه به مادر دستور می دهد و او را در مسائل مختلف مقصر می داند و یا تحقیر می کند . در چنین خانواده ای فرزند با دیدن زورگویی پدر نسبت به مادر و ابراز ناتوانی مادر در مقابل پدر، ناجی رابطه می شود و از مادر در مقابل ظلم پدر حمایت می کند .
نتیجه می گیریم برای بیرون آمدن و رهایی از مشکلات ارتباطی و از این رابطه مثلثی معیوب اگر یکی از طرفین رابطه عزت نفس خود را تقویت کند و بتواند بالغانه و با اقتدار رفتار کند مشکلات ارتباطی تا حدود زیادی حل می شود.
دیدگاهتان را بنویسید